Додека повеќето луѓе се обидуваат да го избегнат студот, некои доброволно му се препуштаат. Влегуваат во ледени бањи, во крио комори и се тушираат со ладна вода. Зошто? Затоа што шокот со ладна вода го „рестартира“ телото. Краткиот контакт со ниска температура го буди целиот организам, го забрзува дишењето, и дава енергија што останува и откако телото повторно се загрее.
Од традиција до терапија
Иако денес изгледа како нов велнес тренд, идејата за лековитата моќ на студот и ладната вода е стара колку и човекот. Во античка Грција ладната вода се користела за смирување на воспаленија, а во северните и словенските земји, капењето во студена река по сауна се сметало за начин на прочистување и зајакнување.
Современата кријотерапија само ја продолжува таа логика – краток допир со студот за да се поттикне природната реакција на телото. Кога температурата нагло паѓа, крвните садови се стеснуваат, а потоа при загревање се отвораат и ја забрзуваат циркулацијата. Таа промена помага во намалување на болката, го подобрува расположението и го подобрува квалитетот на сонот.
Придобивките од контролирана изложеност на ладно
Иако изгледа непријатно, изложувањето на ладно, може да донесе повеќе корист отколку штета – секако, кога се прави внимателно. Во тие неколку минути телото реагира интензивно, дишењето се забрзува, крвта се повлекува кон внатрешните органи, а потоа, при повторното загревање, циркулацијата се активира со полна сила.
Овој процес го поттикнува опоравувањето на мускулите, ги намалува воспалителните процеси, а кај многумина создава и чувство на смиреност поради зголеменото лачење на ендорфини.
Истражувањата покажуваат дека редовната пракса може да помогне за намалување стресот, анксиозноста и заморот, особено кога е дел од поширока рутина што вклучува движење, правилно дишење и квалитетен сон.
Искуствата на луѓето кои редовно се тушираат со ладна вода или користат крио-комори се слични, по првичниот шок, настапува чувство на леснотија и енергија што трае со часови. За некои тоа е утрински ритуал, за други начин на ментално „ресетирање“ по долги денови пред компјутер.
Како безбедно да се практикуваат дома
Не мора да имате пристап до крио-комора за да ги почувствувате придобивките. Сето ова може да го направите и дома, постепено и без ризик:
- започнете со краток туш со ладна вода на крајот од туширањето;
- користете ледени облоги за делови од телото каде чувствувате замор;
- потопете ги стапалата во ладна вода по долг ден;
- или, ако имате можност, направете кратка ледена бања од една до две минути.
Важно е да го слушате телото и да се градите навика со време. Ако почувствувате вртоглавица, болка или нагла напнатост, веднаш прекинете.
Комбинирањето на студот со сауна или топла бања е особено ефективно. Менувањето на температурите го поттикнува крвотокот и создава чувство на длабоко опуштање.
Телото знае повеќе отколку што мислиме
Практиките со студ и ладна вода не се натпревар во издржливост, туку начин да се врати рамнотежата меѓу телото и умот. Кога свесно се изложуваме на нешто непријатно, учиме како да останеме смирени и присутни. Студот не е непријател – тој е потсетник дека телото знае како да се прилагоди, обнови и зајакне, ако му дадеме можност.