Сите сакаме да бидеме среќни. Тоа е универзална желба и желба што будизмот може да ни помогне да ја постигнеме. Тајната на среќата според будистичкиот „начин“ не значи откажување од сите световни добра – туку наоѓање на рамнотежа и радост во нашите животи преку знаење и ментална рамнодушност.
Еве неколку клучни будистички концепти кои можат да ни помогнат да ја најдеме среќата во нашиот секојдневен живот:
- Четирите благородни вистини
- Осумкратниот пат
- Средниот пат
Четирите благородни вистини се основата на будизмот и нè учат дека страдањето е предизвикано од приврзаност и желби. За да ставиме крај на страдањето, мора да ги оставиме овие работи. Ова не значи да се откажеме од сè што уживаме – тоа едноставно значи да научиме да бидеме задоволни со она што го имаме и да не бараме постојано повеќе.
Осумкратниот пат е будистички водич за живеење морален и етички живот. Вклучува работи како правилно разбирање, правилно зборување и правилна акција. Следењето на осумкратниот пат може да ни помогне да живееме посреќни, помирни животи.
Средниот пат е патот на умереноста. Будизмот нè учи дека одењето во крајности – без разлика дали тоа е препуштање на задоволства или целосно воздржување од нив – не е корисно и често предизвикува повеќе страдања. Наместо тоа, треба да се стремиме кон рамнотежа помеѓу овие две крајности.
Буда ги охрабрувал следбениците да стекнат „спокојство“ и „увид“ бидејќи тие биле клучните доблести кон нирвана, крајната реалност. За многумина, стекнувањето знаење може да изгледа како тешка задача, но будизмот ги разложува работите на едноставни чекори што сите можеме да ги следиме.
Осумкратниот пат
Првиот чекор е да се развие „правилно разбирање.“ Ова значи стекнување знаење за четирите благородни вистини – дека животот е страдање, дека страдањето има причина, дека има крај на страдањето и дека постои пат до крајот на страдањето. Откако ќе ги разбереме овие вистини, можеме да почнеме да работиме кон наоѓање вистинска среќа.
Вториот чекор е „вистинската мисла“ или менување на начинот на кој размислуваме за работите. Треба да научиме да ги „пуштаме“ негативните мисли и да негуваме позитивни. Ова не значи да ги потиснуваме нашите чувства – туку да ги признаеме или подобро речено прифатиме и потоа да ги пуштиме.
Третиот чекор е „правилен говор.“ Ова значи да се зборува љубезно и вистинито, без озборување или клевета.
Четвртиот чекор е „правилно дејство.“ Ова значи воздржување од повредување на другите, како физички така и емоционално.
Петтиот чекор е „вистинска егзистенција.“ Ова значи избор на работа што не вклучува повредување на другите, како што е работата во здравството или образованието.
Шестиот чекор е „вистинскиот напор.“ Ова значи да вложиме напори да го подобриме нашиот ум и да живееме добар живот.
Седмиот чекор е „правилно внимание.“ Ова значи да бидеме свесни за нашите мисли и чувства и да научиме да ги контролираме.
Осмиот и последен чекор е „вистинската концентрација.“ Ова значи фокусирање на нашите умови на позитивни работи за да можеме да постигнеме ментална рамнотежа.
Средниот пат
Средниот пат е пат на умереност и компромис. На пример, ако се обидуваме да изгубиме тежина, не треба да се лишуваме од секое уживање и да бидеме на ригорозни диети. Ова само ќе доведе до чувство на незадоволство. Наместо тоа, треба да се стремиме кон рамнотежа на здрава исхрана. На ист начин, ако се обидуваме да се откажеме од пушењето, не треба да се обидуваме да ги оставиме одеднаш – ова веројатно ќе нè натера да се чувствуваме вознемирени и под стрес, што само ќе ја зголеми нашата желба за пушење. Наместо тоа, треба да се обидеме постепено да ги намалуваме.
Средниот пат треба да ни одговара на нас како поединци да најдеме рамнотежа во нештата. Сите ние имаме различни потреби и желби, така што не постои единствен пристап кој одговара на сите. Будизмот нè учи да ги слушаме нашите тела и умови и да го најдеме патот кој најдобро функционира за нас.
Следејќи го средниот пат, можеме да научиме да бидеме задоволни со она што го имаме и да се ослободиме од нашите желби и приврзаности. Ова може да доведе до помирен и посреќен живот. Во свет преполн со светкави животни стилови, материјализам и зголемена конкуренција будизмот нуди поедноставен, логичен и активен пат до среќата.
Животот како ментална дисфункција
Во будизмот, се верува дека животот е ментална дисфункција. Ова значи дека нашите мисли и емоции се она што предизвикува да страдаме. Ако можеме да научиме да ги контролираме нашите мисли и емоции, можеме да го намалиме нашето страдање.
Будизмот нè учи дека коренот на сите наши проблеми е приврзаноста. Стануваме приврзани за работи за кои мислиме дека ќе не направат среќни – како пари, имот или други луѓе. Сепак, сите овие работи се привремени и никогаш нема вистински да не задоволат. Кога се приврзуваме за нив доаѓа до разочарување и страдање.
Единствениот начин да се постигне вистинска среќа е да се ослободиме од нашите приврзаности и да научиме да бидеме задоволни со она што го имаме. Ова не значи дека никогаш не треба да се стремиме кон повеќе – туку дека треба да бидеме задоволни со она што го имаме во сегашниот момент.
Будизмот исто така нè учи дека сè е непостојано. Ова значи дека ништо не трае вечно – вклучувајќи ги и нашите мисли и емоции. Ако можеме да научиме да го прифаќаме ова, помала е веројатноста да страдаме кога работите ќе се променат.
Патот до среќата
Патот до среќата не е секогаш лесен. Будизмот нè учи дека животот е полн со страдање и дека треба да го прифатиме овој факт за да ја најдеме вистинската среќа. Меѓутоа, будизмот ни обезбедува и алатки кои ни се потребни за да го надминеме нашето страдање и да постигнеме трајна среќа.
УСЛОВИ ЗА ПРЕЗЕМАЊЕ
Текстовите и останатите материјали што ги објавува Омниа.мк се авторски. Крадењето авторски содржини е казниво со закон. Бесплатно преземање е дозволено исклучиво на 20 отсто од содржината со задолжително цитирање на медиумот и хиперлинк до оригиналната содржина на Омниа.мк.
