Барањето спас од страдањето е во сржта на духовната потрага во јогата. Без разлика дали се ослободуваме од негативни емоции, физичка болка или ментална возбуда, јогата ни дава алатки да излеземе од нашите циклуси на страдање. На крајот на краиштата, ослободување од самсара – бескрајниот циклус на раѓање, смрт и повторно раѓање е суштината на патот на јогинот кон ослободување од страдањето.
Што е самсара?
Санскритскиот термин самсара се преведува како „талкање низ“ или „бесцелно талкање“. Самсара е концептот на реинкарнација, циклично постоење каде што нашиот дух или индивидуална душа е заробена во бескрајно круг на живот, смрт и повторно раѓање.
Јогините веруваат дека душата постојано се реинкарнира освен ако не постигнала мокша или ослободување. Концептот на реинкарнација постои уште од античко време и е дел од верувањата на будизмот, џаинизмот и сикизмот.
Овие традиции ја опишуваат самсара како циклична состојба на постоење каде што немаме друг избор освен да доживееме болка, тага и фрустрација. Сепак, имаме можност да избереме како ќе одговориме на нашите моментални животни искуства. Следната инкарнација на нечиј живот зависи од кармата земена во сегашниот и претходниот живот. Ако не постапуваме правилно, акумулираме повеќе лоша карма, што дополнително не заробува во овој циклус на страдање.
Во хиндуистичката и јога традицијата, самсара е патување на Атманот, чистата свест за универзалното „јас“, низ различни тела и состојби на постоење. Единствениот начин да се ослободиме од бескрајниот циклус на реинкарнација е да постигнеме мокша или просветлување.
Самсара, карма и приврзаност
Приврзаноста, желбата, одбивноста и незнаењето се основните причини за страдањето и создавањето негативни кармички дела. Ние акумулираме „позитивна“ и „негативна“ карма врз основа на нашите мисли, зборови и постапки. Ако имаме акумулирано доволно негативна карма, повторно ќе се родиме во пониски „нивоа“ на постоењето. Ако имаме акумулирано доволно позитивна карма, на крајот ќе достигнеме повисоки „нивоа“ на постоење.
Акумулацијата на карма и зајакнувањето на приврзаноста ја врзува и заплеткува нечија џива или индивидуална душа во мрежа или „море од самсара“, што нè води во понатамошно страдање. Но, кога практикуваме јога, почнуваме да ги гледаме овие обрасци на приврзаност и аверзија како што се појавуваат во нас самите.
Сè додека останеме приврзани за животот, ќе доживуваме повторени раѓања и смрт. Но, кога ќе се ослободиме од приврзувањето, се ослободуваме од страдањето и можеме да почнеме да се ослободуваме од циклусот на реинкарнација. Ова води до слобода или мокша, крајната цел на обединување на џива со Брахман, универзалната душа.
Потекло на самсара
Концептот на самсара првпат бил дискутиран во раните текстови на Упанишадите. Но, истиот концепт не бил целосно формирана филозофија се до 5-иот век п.н.е. Самсара станала централен концепт во скоро сите индиски религии и источни филозофии. Багавад Гита, составена во 2-риот век п.н.е дополнително го објаснува и поврзува концептот на самсара со практиките на јога.
„Ниту беше оваа ненаселена душа родена, ниту ќе умре, ниту е настаната, ниту некогаш ќе престане да биде. Неродена, вечна, трајна и исконска, таа не е убиена кога телото е убиено.“
„Откако ќе ги износи алиштата, човекот ги фрла и зема нови. Иста така душата, откако ќе го отфли телото, се населува во ново.“
Багавад Гита (2:20-22)
Самсара, маја и авидја
Маја (илузија или незнаење) се нашите сеќавања, перцепции, осуди и други психолошки нарушувања на светот околу нас. Ова искривено чувство за реалност се прикажува како чувство на одвојување помеѓу себе и Универзумот и психолошкиот филтер што ги бои нашите искуства. Маја го зајакнува егото, ја зајакнува приврзаноста и ја дефинира нашата индивидуална приказна. Така маја го овековечува нашето страдање и исто така го отежнува гледањето и откривањето на изворот на нашето страдање.
Авидја има слично значење, но се разликува од концептот на маја. Маја е универзална состојба на илузија, додека авидја е духовно незнаење. Авидја е заблуда за нашата вистинска реалност, верувајќи дека привременото е вечно, нечистото е чисто, а задоволството е болно. Оваа лажна и искривена претстава на реалноста е примарна клеша, ментален образец кој создава страдање и нè врзуваат за самсара.
Незнаењето не држи заробени во илузиите на умот. Штом ги препознаеме овие ментални конструкции како лажни, се ослободуваме од синџирите на авидја. Отстранувањето на овие превези на незнаење и заблуда ни овозможува да ја видиме вистината, а тоа е дека сите ние сме меѓусебно поврзани. Колку повеќе ги отстрануваме овие превези, толку поблиску сме до просветлувањето.
Самсара и мокша
Мокша е патот на ослободување од страдањето и постигнување на самореализација. Тоа е состојба на чиста свест каде што нема одвојување помеѓу јас и божественото. Мокша е единствениот начин да се ослободиме од континуираниот циклус на раѓање и смрт.
Додека добрата карма, духовната пракса и посветеноста на божественото можат да ни помогнат да се ослободиме од циклусите на повторното раѓање, на крајот, ние мора да работиме на постигнување мокша. За да ја постигнеме оваа состојба на ослободување, треба да го прочистиме нашиот ум преку медитација, посветеност и контемплација. Мокша е примарна патека за ослободување од бескрајниот циклус на самсара и достигнување слобода и ослободување.
Јога вежба за самсара
Главната цел на јогата е да не ослободи од циклусот на самсара, но сепак ова е неверојатно тешка практика. Јогата нè учи да се откажеме од нашите егоистички желби и приврзаност и да ја прифатиме вистината дека не постои поделба меѓу нас и сè друго – ние сме едно со се. Ова се постигнува преку култивирање на мудрост (прајна), сочувство (каруна) и самоиспитување (вивека).
Што е уште поважно, јогата нè учи да ја прифатиме и да уживаме во играта на самсара наместо да се откажуваме од неа. Учиме да живееме во хармонија со циклусите на природата, да живееме овде и сега и да уживаме во секој момент од нашиот живот.
Јогата е создадена како пат кон ослободување од страдање, без разлика дали тоа значи да се најде подобар живот во светот или да се избега од циклусот на смрт и повторно раѓање. Преку редовна пракса, ги развиваме вештините неопходни за да се ослободиме од врските на кармата, да ги отстраниме причините за страдањето и да постигнеме мокша.
Како да го примениме во секојдневниот живот?
Дури и на интелектуално ниво, можеме да имаме корист од учењето и разбирањето на филозофијата на самсара. Разбирањето на механиката на реинкарнација ни помага да се повлечеме и да видиме како нашите постапки влијаат на нашите идни животи, и како нашите кармички дела и минати животи влијаат на нашите психолошки обрасци и ментално страдање.
Знаењето за самсара ни дава подобра перспектива за секојдневниот живот и ни помага да разбереме зошто го правиме она што го правиме. Исто така, нè мотивира да водиме доблесен живот, делата на добра карма и духовни определби придонесуваат за подобра иднина, без разлика дали во овој или во идните животи.
УСЛОВИ ЗА ПРЕЗЕМАЊЕ
Текстовите и останатите материјали што ги објавува Омниа.мк се авторски. Крадењето авторски содржини е казниво со закон. Бесплатно преземање е дозволено исклучиво на 20 отсто од содржината со задолжително цитирање на медиумот и хиперлинк до оригиналната содржина на Омниа.мк.
